อิติหาสา : (อิต.) วิชากาพย์, ตำนาน.
อิติหีติห : (วิ.) เป็นของอ้างว่าท่านว่ามาอย่างนี้ อย่างนี้, เป็นของอ้างว่าท่านว่ามาดังนี้ดังนี้, จริงอย่างนี้, จริงอย่างนี้อย่างนี้.
อิติ อว : (อัพ. นิบาต) อย่างนี้ ด้วยประการฉะนี้.
อิโต : (อัพ. นิบาต) แต่...นี้, แต่...ข้างนี้, แต่นี้, แต่ข้างนี้, ข้างนี้. อิม ศัพท์ โต ปัจ. แปลง อิม เป็น อิ.
อิโตปฏฺฐาย : อ. ตั้งแต่นี้ไป, จำเดิมแต่นี้ไป
อิทฺธ : (อิต.) ความเจริญ, ความงอกงาม, ความสำเร็จ, คุณเครื่องให้สำเร็จกิจนั้น ๆ, ฤทธิ์, เดช. อิธฺ วุฑฺฒิยํ, อิ, ทฺสํโยโค. คำฤทธิ์ ไทยใช้ในความหมายว่า อำนาจศักดิ์สิทธิ์ หรือการทำอะไร ๆ ได้พิเศษกว่าคนอื่น. ส. ฤทฺธิ.
อิทฺธานุภาว : (ปุ.) อานุภาพแห่งฤทธิ์, อานุภาพแห่งเดช.
อิทฺธาภิสงฺขาร : (ปุ.) สภาพผู้ปรุงแต่งแห่งฤทธิ์, การปรุงแต่งขึ้นด้วยฤทธี.
อิทฺธามย : (วิ.) เกิดแล้วด้วยฤทธิ์, เกิดแล้วแต่ ฤทธิ์, สำเร็จแล้วด้วยฤทธิ์, สำเร็จแล้วแต่ ฤทธิ์. วิ. อิทฺธิยา นิพฺพตฺตํ นิปฺผนฺนํ วา อิทฺธิมยํ. มย ปัจ. ปกติตัท.
อิทฺธิ : อิต. ความเจริญ, ฤทธิ์
อิทฺธิก : ค. มีฤทธิ์
อิทฺธิปาฏิหาริย : (นปุ.) ความอัศจรรย์อันเกิด จากความสำเร็จ, อิทธิปาฏิหาริย์ (สิ่งที่น่าอัศจรรย์ การแสดงฤทธิ์ได้เป็น อัศจรรย์).
อิทฺธิปาท : (ปุ.) ธรรมอันยังผู้ปฏิบัติให้ถึง ความสำเร็จ, คุณเครื่องให้สำเร็จ, คุณ เครื่องให้สำเร็จความประสงค์ตามเป้า หมาย, ปฏิปทาแห่งความสำเร็จ.
อิทฺธิพล : (นปุ.) กำลังแห่งความสำเร็จ, กำลัง อันยังผลให้สำเร็จ, อิทธิพล (กำลังอำนาจ). คำอิทธิพล ไทยใช้ทั้งในทางดีและทางเสีย ทางดี เช่น อิทธิพลของดวงดาว ทางเสีย เช่น ใช้อิทธิพลบังคับให้ยินยอม.
อิทฺธิมนฺตุ : ค. ผู้มีฤทธิ์
อิทฺธิมยปตฺตจีวรธร : (วิ.) ผู้ทรงไว้ซึ่งบาตร และจีวรอันสำเร็จแล้วด้วยฤทธิ์.
อิทฺธิวิธิ : (ปุ.) การสร้างฤทธิ์, การแสดงฤทธิ์, การแสดงฤทธิ์ได้.
อิทฺธิวิสย : ป. วิสัยแห่งฤทธิ์
อิทปจฺจยตา อิทปฺปจฺจตา : (อิต.) ความเป็น แห่งธรรม มีอวิชชาเป็นต้นเป็นปัจจัย, ความเป็นแห่งสังสารอัฏมีอวิชชาเป็นต้น เป็นปัจจัย.
อิทปจฺจย อิทปฺปจฺจย : (วิ.) (สังสารวัฏ) มีกิเลส มีอวิชชาเป็นต้นนี้เป็นปัจจัย. วิ. อิทํ อวิชฺชาทิ ปจฺจโย เอเตสนฺติ อิทปจฺจ โยอิทปฺปจฺจ โยวา. ณ ปัจ. ตทัสสัตถิตัท. แปลง อิม เป็น อิทํ เมื่อเป็นบทปลง ลบ นิคคหิตโมคฯ สมาสภัณฑ์ ๕๕.
อิทปฺปจฺจยตา : อิต. ความมีสิ่งนี้เป็นปัจจัย
อิทสจฺจาภินิเวส : (ปุ.) ความยึดมั่นว่าสิ่งนี้มีจริง. แปลง อิม เป็น อิทํ เมื่ออยู่หน้าบทสมาส.
อิทานิ : (อัพ. นิบาต) ในกาลนี้, ในคราวนี้, คราวนี้, เดี๋ยวนี้, บัดนี้. อิม ศัพท์ ทานิ ปัจ. แปลง อิม เป็น อิ ใช้เป็นประธานบ้าง อุ. ภนฺเต อิทานิ ฯลฯ. ขุ.ธ.
อิทิ : (วิ.) มีปกติบูชา วิ. ยชสีโล อิทิ. ลบ สึล แปลง ย เป็น อิ ช เป็น ท อิ ปัจ.
อิธ : (อัพ. นิบาต) ใน...นี้, ในบัดนี้, ในที่นี้. วิ. อิมสฺมึ ฐาเน อิธ. อิม ศัพท์ ธ ปัจ. แปลง อิม เป็น อิ.
อิธโลก : (ปุ.) โลกนี้.
อิธุม : (นปุ.) ฟืน, เชื้อฟืน, เชื้อไฟ. วิ. เอธยตีติ อิธุมํ. เอธฺ วุฑาฒิยํ, อุโม, แปลง เอ เป็น อิ.
อิน : (ปุ.) พระอาทิตย์, นาย, สามี, ผัว, เจ้า. วิ. เอสิ อิสฺสรตฺต มคมาสีติ อิโน. อิ คมเน, อิโน, โน วา ส. อิน.
อินฺท : (ปุ.) พระสัมมาสัมพุทธเจ้า. อินฺโท วุจฺจติ ปรมิสฺสริยภาวโต.
อินฺทขีล : (ปุ.) ธรณี, ธรณีประตู. วิ. อินฺโทเอว ปทํ ขิปติ เอตฺถาติ อินฺทขีโล. อินฺทปุพฺโพ, ขิปฺ เปรเณ, อ, ปสฺส โล.
อินฺทคฺคิ : ป. สายอสนิบาต, สายฟ้าแลบ
อินฺทคชฺชิต : นป. ฟ้าผ่า, ฟ้าร้อง
อินฺทคู : (วิ.) ผู้มีกรรม.
อินฺทโคปก : (ปุ.) แมลงเม่า, แมลงค่อมทอง, แมลงทับ.
อินฺทชาลิก : (ปุ.) คนเล่นกล, คนเจ้าเล่ห์, คนเจ้ามายา. วิ. อินฺทชาเล นิยุตฺโต อินฺทชาลิโก.
อินฺทธนุ : (นปุ.) รุ้ง, สายรุ้ง, รุ้งกินน้ำ. วิ. อินฺทสฺส สกฺกสฺส ธนุ อินฺทธนุ. ส. อินฺทฺร ธนุ. ไทยนำคำนี้มาใช้ตามรูปสันสกฤตว่า อนิทรธนู (ออกเสียงว่า อินทะนู) เป็นชื่อ ของเครื่องประดับบ่าทั้งสองข้าง เป็นผ้า เนื้อ เดียวกับเสื้อ เย็บติดกับเสื้อ รูปเรียวเล็กน้อย ด้านทางคอมีรูสำหรับร้อยลูกกระดุม อีกอย่างหนึ่ง ทำเป็นธนูแข็งติดเครื่องหมายยศทั้งสองข้าง. และเป็นชื่อของลายขอบ ที่เป็นกระหนก.
อินฺทน : (นปุ.) ฟืน. เอธฺ วุฑฺฒิยํ, ยุ. แปลง เอ เป็น อิ แปลง ธ เป็น ท. นิคคหิตอาคม. อินฺทน
อินฺทนีล : ป. นิล, มรกต
อินฺทปตฺต : (นปุ.) อินทปัต ชื่อนคร ๑ ใน ๒๐ ของอินเดีย.
อินฺทภ : (ปุ.) รุ้ง, รุ้งกินน้ำ.
อินฺทเภสชฺช : (นปุ.) ขิงแห้ง.
อินฺทมฺพร อินฺทวร อินฺทิราวร อินฺทีวร : (ปุ.) บัวเขียว, บัวสีน้ำเงิน, นิลจง.
อินฺทยว : (ปุ.) ผลมวกเหล็ก, ไม้มวกเหล็ก. วิ. อินฺทสฺส สกฺกสฺส ธญฺญ วิเสโส อินฺทยโว.
อินฺทยว อินฺทร : (ปุ.) ไม้มูกหลวง?
อินฺทฺริย : (วิ.) ใหญ่, เป็นใหญ่, ปกครอง.
อินฺทฺริยคฺคยฺห : (วิ.) ประจักษ์, ปรากฏ. วิ. อินฺทฺริยํ จกฺ ขาทิกํ เตน คยฺหํ อินฺทฺริยคฺคยฺหํ.
อินฺทฺริยสวร : (นปุ.) ความสำรวมซึ่งอินทรีย์, อินทรีย์สังวร คือการสำรวมอายตนะ ภายใน ๖.
อินฺทวชิร : (นปุ.) อินทวชิระ ชื่อฉันท์ชนิด หนึ่ง, อินทวิเชียรฉันท์, อินทรวิเชียรฉันท์.
อินฺทวร : (ปุ.) ต้นราชพฤกษ์ (ต้นคูน ก็เรียก), ผักตบ, บัวเขียว?
อินฺทวาริณี : (ปุ.) ไม้สะเดา, ต้นขี้กาหลง.